VARLIĞI DA YOKLUĞU DA İMTİHAN OLAN ÇOCUKLARIMIZ

Mehmet Zeki Özer  özel

Bu dünya hayatı, insanların ve cinlerin imtihan edildikleri bir yurttur. Bunun farkında olup gereğince iş yapanlar ahirette kurtuluşa ererken imtihan bilincinde olmayıp arzusuna göre hayat sürenler ise ahirette bedbahtlardan olacaktır. Bu hayatta birçok imtihan sebebi ve faktörü yaratılmıştır; bunları mal-mülk, şan-şöhret, makam-mevki, fiziki özellikler, yaşanılan coğrafya ve toplum, anne-baba, eş ve çocuklar şeklinde belirtebiliriz. Bugünkü yazımızda bu imtihan sebeplerinden yalnızca çocuklarımızı ele alacağız. Kur’an’ın ışığında çocuklarımızla ilgili şu hususlara dikkat çekmek istiyoruz:

1) Kız veya erkek veya hem kız hem erkek çocuk bahşeden ve dilediğini kısır kılan yalnızca Allah’tır. Bunu da kullarını imtihan etmek için yapar. Ayet-i kerimede şöyle buyrulmaktadır: “Göklerin ve yerin hükümranlığı yalnızca Allah’a aittir. O dilediğini yaratır, dilediğine kızları bahşederken dilediği kimseye de erkekleri nasip eder ya da erkek ve kız olarak beraber verir, dilediğini ise kısır kılar. Şüphesiz o, bilendir ve güç sahibidir.” (Şura suresi, 49-50)

2) Çocuklar imtihanın bir parçasıdır. Bu yüzden onlara karşı bize düşen şükretmek veya sabretmektir. Şayet çocuklar iyiyse buna şükredip onları iyiliğe daha da teşvik etmek gerekir. Kötü iseler buna sabredip onlara nasihat etmek gerekir.

3) Her doğan çocuk, tertemiz fıtrat üzere doğar. Dışarıdan bir etki olmadığı sürece bu fıtratı bozulmayacaktır. Bu hususta Peygamberimiz şöyle buyurmaktadır: “Her doğan, İslam fıtratı üzerine doğar. Sonra, anne-babası onu Hristiyan, Yahudi veya Mecusi yapar.” (Buhârî, cenâiz 92; Ebû Dâvut, sünne 17; Tirmizî, kader 5)

4) Bir evlada sahip olmak şüphesiz çok büyük bir mutluluk vesilesidir. Doğumu anne babası için bir müjdedir. Nitekim Kur’an’da Hz. İbrahim ve Hz. Zekeriya peygamberlerin salih evlatlarla müjdelendikleri görülmektedir. Benzer şekilde Peygamberimizin oğlu İbrahim’in doğduğu müjdelendiğinde, “Bu gece oğlum oldu. Ona atam İbrahim’in adını verdim.” diyerek sevincini dile getirmiştir. Diğer bütün nimetler gibi bu güzel nimeti lütfeden Allah’a şükretmek Allah’ı hoşnut eder.

5) Çocuklar dünya hayatının tatlı bir süsüdür. ancak dünya hayatının tatlı bir süsü olmasının yanında insan için çocuk aynı zamanda sınav vesilesidir. Kur’an’da şöyle buyrulur: “Bilin ki mallarınız ve çoluk çocuğunuz birer deneme aracıdır. Allah katında ise büyük bir mükâfat vardır.” Bu ayetlerde ifade edilen süs, insanların ilgisini çeken, güzellik veren, güzelleştiren şey anlamındadır. Ancak bu süs, dünya hayatında olduğu için, dünya gibi gelip geçicidir.

6) Çocuk sevgisi, anne babaya dinî sorumluluklarını unutturmamalı ve onların sevgisi Allah ve Resulünün sevgisinin önüne geçmemelidir.

“De ki: “Eğer babalarınız, oğullarınız, kardeşleriniz, eşleriniz, aşiretiniz, kazandığınız mallar, kesada uğramasından korktuğunuz bir ticaret ve beğendiğiniz meskenler size Allah’dan, peygamberinden ve O’nun yolunda cihattan daha sevgili ise artık Allah’ın emri gelinceye kadar bekleyin! Allah, fasık topluluğu doğru yola erdirmez.”

7) Çocuklar anne babalar için bir büyüklenme ve övünme aracı durumuna da dönüştürülmemelidir. “Bilin ki, dünya hayatı ancak bir oyun, bir eğlence, bir süs, aranızda karşılıklı bir övünme, çok mal ve evlat sahibi olma yarışından ibarettir. (Nihayet hepsi yok olur gider).”

Peygamberimiz de bu durumu şöyle açıklamaktadır: “Siz çocuklar, insanı bazen cimriliğe, bazen korkaklığa, bazen de cehalete müptela kılarsınız. Buna rağmen sizler Allah’ın en güzel kokulu nimetisiniz.”

8) Bir aile için evlat çok büyük bir nimet olduğu gibi onunla sınanmak ta zor imtihanlardan biridir. Peygamberimiz (SAV) şöyle buyurur: “İnsan, ailesi, malı, nefsi, çocuğu ve komşusu ile sınanır; oruç, namaz, sadaka ve iyiliği emredip kötülükten sakındırma işte bu sınanma (esnasındaki kusurlarına) kefaret olur.”

9) Kur’an’da hayırlı evlat istememiz öğütlenmektedir. Bütün canlılar, içgüdüsel olarak nesillerini devam ettirme arzusu taşırlar. İnsan da bu arzusunu, meydana getirdiği aile kurumuyla gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Ailenin en temel işlevlerinden birisi de şüphesiz çocuk sahibi olup neslin devamını sağlamaktır. Bir ayette çocuk sahibi olmak isteyenlere nasıl dua edecekleri şu şekilde öğretilmiştir: “Ey Rabbimiz! Bize gözümüzü aydınlatacak eşler ve nesiller bağışla ve bizi takva sahiplerine önder kıl.”

10) Çocuklar Allah’ın anne babaya bir emanetidir.

“Onlar emanetlerine ve verdikleri sözlerine riayet ederler.” ayetinde ifade edilen emanetler içerisinde çocukların velayetleri de sayılmıştır.

11) Çocuklar masumdur ve ergenlik çağına kadar dinî yükümlülükleri yoktur. Bir hadiste “Kalem üç kişiden kaldırılmıştır: Aklı erinceye kadar mecnundan, uyanıncaya kadar uyuyandan ve ergenliğe ulaşıncaya kadar çocuktan.”

12) Eğitimin en iyi gerçekleştirileceği yer ailedir. İnsanlar, temel inanç ve değerlerini yeni nesillere aile aracılığı ile aktarır. Birey, ilk dinî ve ahlaki bilgi ve tutumları ailesinden öğrenir. Çocuğun eğitimi her şeyden önce temel ruhî ihtiyaçlarının karşılanmasına bağlıdır. Bunlar sevgi, disiplin ve özgürlüktür. Bu üç ihtiyaç, birbiriyle sıkı sıkıya bağlantılıdır ve birlikte karşılanır. Çocuğun bedensel, ruhsal ve sosyal gelişimi sevgi dolu sıcak bir ortamda yetişmesine bağlıdır. Böyle bir ortamı sağlayan ilk ve temel topluluk kuşkusuz ailedir. Herkes, ailesinin bedensel özellikleri gibi, düşüncelerini, inançlarını, tutumlarını da taşır. Çünkü bütün bunları çoğu zaman bilinçsizce, ailenin hayatından, uygulamalarından alır.

Rabbim bizlere hayırlı, salih, ümmete hizmetkar ve mücahit nesiller nasip etsin.