Ülkemizde enflasyonist ortamda piyasada fiyatlar her geçen gün artarken, bu nedenle yüksek sezonda ülkemize turist ilgisi azaldı. Bu durum turizm geliri hedefinin tutturulabilmesinin riske girdiği yorumlarına neden olurken, umutlar eylül-kasım dönemini kapsayan ‘Sarı Yaz’a bağlandı. Eylül ayında yaşanan hareketliliğin kasım sonuna kadar devam etmesi halinde, 60 milyon turist ve 60 milyar dolar gelir hedefinin yakalanabileceği beklentileri güçlendi.

27 Ekim – 9 Kasım tarihli sayıdan

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı 2024 yılının sekiz aylık verileri, sezondaki başarılı gidi şatı işaret ediyor. Verilere göre, ocak-eylül döneminde Antalya’ya geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artışla 14 milyon 71 bin ziyaretçi geldi. Antalya’ya en çok turist gönderen ülkeler sıralamasında Rusya Federasyonu ilk sıradaki yerini korudu.

Antalya’ya en çok ziyaretçi 3 milyon 245 bin ile Rusya Federasyonu’ndan gelirken, Almanya 2 milyon 705 bin ziyaretçi ile ikinci, İngiltere 1 milyon 298 bin ziyaretçi ile üçüncü sırada yer aldı. İngiltere’yi sırasıyla Polonya, Kazakistan, Romanya, Hollanda, Ukrayna, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya izledi. 2023 Eylül’ünde 92 bin 682 kişi Antalya’ya gelirken bu yıl aynı dönemde yüzde 4,12 artışla 2 milyon 339 bin kişi geldi. Eylül ayında Antalya’ya gelenler arasında 603 bin ile Rusya Federasyonu ilk sırayı alırken Almanya, 469 bin ziyaretçi ile ikinci, Polonya 195 bin ziyaretçi ile üçüncü sırayı aldı. Bu ülkeleri İngiltere, Romanya, Ukrayna, Çek Cumhuriyeti, Kazakistan, Hollanda ve Moldova izledi.

OYA NARİN / TÜRKİYE TURİZM YATIRIMCILARI DERNEĞİ (TTYD) BAŞKANI VE MARTI HOTELS amp; MARINAS YÖNETİM KURULU BAŞKAN

SEKİZ AYDA 40 MİLYONU AŞTI

Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı ve Martı Hotels amp; Marinas Yönetim Kurulu Başkanı Oya Narin, yılın sekiz ayında ülkemize gelen ziyaretçi sayısının 40 milyon 295 bini aştığını, bu verilerin sezon başı hedeflere ulaşılabileceğimizi gösterdiğini söylüyor. Her koşulda hedeflerine güçlü ve istikrarlı adımlarla yürümeye devam ettiklerini vurgulayan Narin, “Turizm sektöründe beş otel ve bir marina ile hizmet veren köklü bir grup olarak, başarılı bir sezon geçiriyoruz. Ülke olarak turizmde 60 milyon turist ve 60 milyar dolar gelir hedefiyle 2024’e başladık. Maliyet artışları, hedef coğrafyalarımızdan kuzeyimizde ve güneyimizde yaşanan sıcak gelişmelere karşın, sektör olarak da hedeflerimize istikrarla yürüdüğümüzü söyleyebiliriz” diyor.

Narin, ülkemizin dünyaca ünlü misafirperverliği, eşsiz tarihi ve doğal güzellikleri, renkli kültürü, benzersiz coğrafi konumu ve zengin gastronomisi ile dünyanın en önemli turizm destinasyonlarından biri olduğunu vurguluyor. Narin, “Küresel turizmde ilk sıralardayız ve büyük hedeflerimiz var. Turizm sektörünün aktörleri olarak bu hedeflere karalılıkla yürüyoruz. Ancak turizmde gidilecek daha çok yolumuz var. Turizmi 12 aya, tüm alanlara ve tüm yurda yayarak, yeni yatırımlarla yatak kapasitemizi güncelleyip artırarak, sahip olduğumuz bu eşsiz zenginliği daha iyi tanıtarak, çok daha ileriye gidebileceğimize inanıyoruz” diye konuşuyor.

MÜBERRA ERESİN / TÜRKİYE OTELCİLER BİRLİĞİ (TÜROB) BAŞKANI

SARI YAZ BEREKETİ

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin de sekiz aylık dönemde Türkiye genelinde otel doluluklarının yüzde 61, İstanbul’da ise yüzde 64 olarak gerçekleştiğini açıkladı. Ocak-ağustos 2023’te Türkiye genelinde otel dolulukları yüzde 58, İstanbul’da yüzde 64 olmuştu.

Türkiye’ye yabancı ülkelerden gelişlerde herhangi bir sorun olmadığını kaydeden Eresin, “Otel doluluklarında ve fiyatlarda özellikle yüksek sezon olarak adlandırdığımız yaz döneminde düşüş söz konusu. Ama yıllık bazda sekiz aylık dönem itibarıyla doluluklarda 2023’ün yüzde 5 üzerindeyiz. İstanbul’da ise 2023 ile aynı orandayız. İşler elbette beklediğimiz düzeyde değil. Fiyatlarımızda Euro bazında yüzde 15 civarında gerileme söz konusu. Ancak ‘diplerdeyiz’ şeklinde yaklaşımları da çok doğru bulmuyoruz” değerlendirmesinde bulunuyor.

Eresin, yüksek sezondaki gerilemenin nedenlerini şöyle sıralıyor: “Savaşların konuşulduğu bir ortamda turizm hareketliliğinden bahsetmek çok zor. Ukrayna-Rusya ile İsrail-Filistin savaşının bir an önce sonlanması ve barışla sonlanmasını diliyoruz. Dünyadaki savaşların sona ermesi turizm hareketlerini ve bizim doluluklarımızı olumlu yönde etkileyecektir.

Dolayısıyla en büyük beklentimiz dünyada barışın sağlanması. Öte yandan UEFA Avrupa Futbol Şampiyonası ve Paris Olimpiyat Oyunları kaynaklı olarak, sadece Türkiye değil, dünya genelinde rezervasyon akışında bir yavaşlama olduğunu da biliyoruz. Tabii ki bu nedenler, yaz döneminde, tüm dünyayı olduğu gibi bizi de olumsuz etkiledi.”

BODRUM ‘SARI YAZ’ İLE AÇILDI

Özellikle bu yaz turizm sezonunu durgun geçiren Bodrum’da ‘Sarı Yaz’ bereketi yaşanıyor. Turizmde hareketli sezonun okulların kapanması ile başladığını belirten Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Sabahattin Duman, “Bu yıl biraz daha farklı bir süreç yaşıyoruz. Sezon başlarken işler iyi gitmedi, işletmeciler panikledi. Temmuz ayı iyi değildi ama ağustos itibarıyla işler açıldı ve halen devam ediyor. Yüksek sezonda geçen yıllara göre yüzde 10 iş kaybı var” diyor.

Eylül-kasım dönemindeki ‘Sarı Yaz’a olan ilginin temmuz ayındaki açığı kapattığına vurgu yapan Duman, ‘Sarı Yaz’a olan ilgi sezonun kasıma uzamasını sağladı. Sarı yaz sezonuna son yıllarda ilgi olmaya başladı. Yerlide talep azaldı, yabancı oranı yüksek. Yüzde 80 oranında İngiliz var. Polonya, Almanya gibi ülkelerden de ilgi var” diye konuşuyor.

KAAN KAŞİF KAVALOĞLU / AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER BİRLİĞİ (AKTOB) BAŞKANI

EVLERLE REKABET

Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kaşif Kavaloğlu, son birkaç yıldır yabancı turistlerin havalimanı giriş sayılarındaki rekor artışın otellere yansımamasının sebebinin satın aldıkları ya da kiraladıkları evlerde tatil yapan turistler olduğunu söylüyor.

Satın aldıkları ve kiraladıkları yerlerde konaklayanların yüzde 15’lik bir turist profili olduğunu belirten Kavaloğlu, “Dünyada böyle bir gerçeklik var. Herkesin tercihine saygı duymamız gerekiyor. Önemli olan vergisini ödeyen, denetiminin yapıldığı, kanunlar çerçevesinde tüm dünyadaki örnekleri gibi rekabet ederek yolumuza devam edeceğiz” diyor.

2024 yazının en çok konuşulan konularından biri de Yunan adalarının iç turizme etkisi oldu. Kavaloğlu, Yunan adalarının Antalya’yı etkilemediğini ancak Ege’deki turizmcileri bir nebze etkilediğini söylüyor. Eylül ortasına kadar Yunan adalarını, Yunanistan’ı tercih eden Türk sayısının 225 bin civarında olduğuna dair bir veri açıklandığını belirten Kavaloğlu, 7-10 milyon yerli turist tatil için kendi ülkesini tercih ettiğini, bu anlamda bakıldığında Yunanistan pek de bize rakip olmadığını vurguluyor.

Yurt dışında bir tatil imkanı olacaksa Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) de ada tatili yapılabileceğine dikkat çeken Kavaloğlu, “Her zaman Yunan adaları yerine, KKTC’de tatili tavsiye ediyorum. Yunanistan’daki otellerle, restoranlarla buradakiler kıyaslanmalı. Yunanlı turizmciler akıllı bir hareketle bunu pazarladılar. Bazı arkadaşlarımız da bu konuya çanak tuttular. Burada algı yönetimi var” diyor.

GÖKHAN SİVRİKAYA / NEREDEKAL.COM CEO’SU

SONBAHAR ROTALARI ARTIYOR

Eylül ayında tatili sezonu devam ederken, tatil aramalarında deniz tatili isteyenler Türkiye’nin güney bölgelerine yönelirken Kıbrıs ve Antalya en çok tercih edilen yerler oldu. Ayrıca yakın bölgede bungalovlar da çok ilgi gördü. Ekim ayında yavaş yavaş yaz sezonunu sonlandırırken, sonbahar rotalarının popülerleştiği bir döneme geçildiğini belirten Neredekal.com CEO’su Gökhan Sivrikaya, bu dönemde yaz tatiline doyamayan tatilcilerin deniz suyu sıcaklığının daha yüksek olduğu güney gölgeleri tercih ederken, sonbahar rotalarının da öne çıkmaya başladığını söylüyor.

Neredekal.com kullanıcılarının platform üzerinden yaptığı ekim ayı otel aramaları incelendiğinde, en çok aranan ekim rotaları Fethiye, Bodrum, Marmaris, Datça, Kapadokya ve Sapanca oldu. Kıbrıs her zamanki gibi popülerliğini korudu. Ekim ayı ikinci yarısında termal turizmin daha fazla tercih edilmesi, Yalova, Bolu, Afyon ve Denizli’nin ön plana çıkması bekleniyor. Sivrikaya, “Kasım itibarıyla en zengin arama çeşitliliğine girdiğimiz bir dönem başlayacak. Sonbahar rotalarıyla birlikte kış tatili için kayak rotaları aramaları, yılbaşı tatili aramaları ve erken rezervasyon dönemiyle 2025 yaz tatili aramalarının başladığı yoğun bir dönem bizleri bekliyor” diyor.

FİRUZ BAĞLIKAYA / TÜRSAB BAŞKANI

“Yeni destinasyonlar oluşturulmalı”
“Turizm, uluslararası rekabetin en yoğun biçimde yaşandığı alanların başında geliyor. Dünyada turizm pastasından daha fazla pay almak isteyen birçok ülke, vizyoner yaklaşımlarla yeni destinasyonlar ve turizm ürünleri yaratırken, Türkiye 4-5 şehre ve yılın belli dönemine sıkışan bir anlayışla turizmde sürdürülebilir başarıdan uzaklaşıyor. Turizmin bu sıkışmışlıktan kurtulmasının yolu, elimizdeki paha biçilmez değerdeki henüz tam anlamıyla keşfedilmemiş destinasyonları en verimli şekilde değerlendirmekten geçiyor. Bunu sadece sloganla değil proje ve iş üreterek hayata geçirmeliyiz. Turizm Yüzyılı projemizle hedeflediğimiz bu atılım için ilk adımı Burdur’dan attık.”

TURİZM, 54 SEKTÖRÜ ETKİLİYOR

Türkiye turizmi son 30 yılda 2 milyon turist sayısından 56 milyona, 85 bin yatak kapasitesinden 1,8 milyon yatak kapasitesine ulaştı.
Konaklama sektöründe yatırımların toplam maliyeti yaklaşık 90 milyar dolara, istihdamdaki kişi sayısı da tarihi rekora ulaşarak yaklaşık 1,5 milyona çıktı.
Turizmde her üç çalışandan biri konaklamada istihdam ediliyor. İşletme başına 8,36 çalışan ile diğer sektörlere göre turizmin açık ara önde olmasının yanında ülke genelindeki toplam istihdamın yüzde 9’una ulaştı.
Direkt olarak 54 sektörü etkileyen turizm bu özelliğiyle, ülkemizdeki her haneden en az bir kişiye doğrudan gelir yaratıyor.
Turizm sektörü yılda yaklaşık 30 milyar doların üzerinde yaptığı satın almanın yüzde 95’ini Türkiye’den yapan, ekonominin lokomotif sektörleri arasında.

Kaynak: ekonomist.com.tr