Ne Oldu Ne Bitti – Türkiye’deki Engelli Hakları Krizi: Gelir Desteği ve İstihdam Sorunları Çözülmeyi Bekliyor

Yasın GÜLER – Federasyon Başkanı Abdülmecid Yılmaz’ın Yaptığı Açıklamada; Türkiye genelinde yaşayan 12 milyondan fazla engelli birey, erişilebilirlik ve çalışma haklarındaki eksiklikler nedeniyle zorlu bir mücadele içerisinde. 2024 yılına ait engelli ödeneklerinin resmi enflasyon oranlarına dayanarak belirlenmesine rağmen, bu ödeneklerin açlık ve yoksulluk sınırlarının altında kaldığını dile getiriyorlar.

Açlık sınırının 15 bin TL’ye yaklaştığı, yoksulluk sınırının ise 47 bin TL’yi aştığı bir dönemde, engellilere sağlanan ödeneklerin artışının yetersiz olduğunu savunan aktivistler, özellikle yüzde 70 ve üzeri engelli olanlara verilen aylık ödeneklerin temel ihtiyaçları karşılamaktan uzak olduğunu ifade ediyorlar. Günlük 140 lira ile sınırlı kalan bu ödeneklerin, enflasyonun etkisiyle giderek anlamını yitirdiği bir ekonomik ortamda, engellilerin yaşamını sürdürmelerinin zorluğunu vurguluyorlar.

Engellilere yönelik bakım ödeneklerinin de açlık sınırının yarısı kadar bile olmadığını belirten aktivistler, bu konuda çalışan bireylerin çalışma ve özlük haklarının iyileştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyorlar. Engelli bireylerin iş gücüne katılım oranının genel nüfusa kıyasla düşük olduğunu vurgulayan gruplar, kamu ve özel sektördeki yasal istihdam kotalarının yeterince doldurulmadığını dile getiriyorlar.

2023 yılında yapılan Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı (EKPSS) ile yapılan atamalarda eksiklik olduğunu ve kamu kurumlarının 2392 engelli personel alımı sayısının yetersiz olduğunu savunan aktivistler, engelli işsizliğini azaltmak adına kapsamlı bir çözüm planı ve seferberlik ilan edilmesini talep ediyorlar.

Ayrıca, engellilerin temel ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılan tıbbi malzemelerin, işitme cihazlarının, tekerlekli/akülü sandalyelerin ve diğer yardımcı teknolojilerin dövize endeksli fiyatlarının sürekli arttığına dikkat çeken aktivistler, bu durumun özellikle süreğen hastalığı veya engeli nedeniyle bakım hizmetine ihtiyaç duyan bireyleri olumsuz etkilediğini belirtiyorlar.

Engellilerin haklarının BM Engelli Hakları sözleşmesine uygun olarak tanınması ve uygulanması çağrısını yineleyen gruplar, engelli bireylerin erişilebilirlik haklarına saygı gösterilmeden ve yoksullukla mücadele için etkili politikalar hayata geçirilmeden ilerleme sağlanamayacağını vurgulanıyor.