Diyarbakır Milletvekili, Ekonomik Kriz ve Yoksullukla Mücadele İçin Meclis Araştırması Talep Ediyor”

Açlık ve Yoksulluk Sınırı Raporları, Temel İhtiyaçların Yüksek Maliyetini Gösteriyor

Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu ekonomik kriz ve yoksulluk sorunlarını ele almak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na bir meclis araştırılması talebinde bulundu. Eren, ekonomik krizin ve yoksulluğun giderek derinleştiği Diyarbakır ilinde yaşanan sorunlara dikkat çekerek, toplumun geniş bir kesimini, özellikle yoksulları doğrudan etkileyen bu sorunların araştırılmasını istedi.

Yüksek enflasyon, her geçen gün artan zamlar ve gelir dağılımındaki bozulma, Türkiye’nin önemli bir sorunu haline gelmiştir. Serhat Eren, yazısında özellikle Diyarbakır ilinde yaşanan ağır yoksulluğun belirgin örneklerini ortaya koymuş, akşamları pazarda son kalan sebzeleri ve meyveleri toplayan kadınları, ucuz et alabilmek için Et Balık Kurumu önünde oluşan kuyrukları, uygun kiralık ev bulamayan aileleri ve sokakta yaşamak zorunda kalan insanları dile getirmiştir.

Ayrıca, yazısında, Türkiye’de sağlıklı bir biçimde beslenmenin aile bütçesine maliyetini vurgulayarak, gıda, giyim, konut, ulaşım, eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçların toplam maliyetinin yüksekliğine dikkat çekmiştir. Açlık ve yoksulluk sınırı raporlarına atıfta bulunarak, bu sorunların boyutlarını net bir şekilde ortaya koymuştur.

Serhat Eren, ekonomik krizin ve yoksulluğun Türkiye’de giderek büyüdüğüne dikkat çekerek, Meclis Araştırması açılmasını ve yurttaşların yaşam koşullarını asgari düzeyde düzeltecek somut adımların atılmasını talep etti. Bu talep, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu ekonomik sorunlara ve yoksulluğa dair önemli bir çağrıyı temsil ettiği şeklinde yorumlandı.

Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren’in yapmış olduğu açıklamada;

Ekonomik kriz, her gün gelen zamlar, yüksek enflasyon Türkiye’de toplumun geniş bir kesimini özellikle yoksulların yaşamını doğrudan etkilemektedir. Vekili olduğum Diyarbakır ilinde de ekonomik krizin ve yoksulluğun giderek derinleştiği açıkça gözlenmektedir. Akşamları pazarda son kalan ezik sebze ve meyve toplayan kadınlar, gündüzleri erken saatte ucuz et alabilmek için Et Balık Kurumu’nun önünde oluşan kuyruklar, uygun kiralık ev bulamadıkları için tır kasasında, sokakta yaşayan aileler hemen her gün basına ve kamuoyuna yansımaktadır. Diyarbakır’da yaşanan ağır yoksulluğun araştırılması, yurttaşların yaşam koşullarını asgari düzeyde düzeltecek somut adımların atılması ve gereken çalışmaların yapılması amacıyla Anayasa’nın 98’inci, İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca bir meclis araştırılması açılmasını arz ederim.

Siyasal ve toplumsal krizlerin ortasındaki Türkiye’de aynı zamanda ağır bir ekonomik kriz yaşanmaktadır. Söz konusu bu çoklu krizlerin siyasi iktidar tarafından çözülmesi bir yana giderek derinleştirildiği ve ağır faturasının zamlarla, ağır vergilerle, gelir dağılımı bozularak yoksul halka ve emekçilere ödetmek istediği biz süreçten geçiyoruz. Siyasi iktidar düşük ücret, sağlıksız iş koşulları ve uzun çalışma saatleriyle çalıştırdığı emekçilerin anayasal hakkı olan sendika ve grev haklarını da elinden alarak sermayeyi zenginleştirirken emekçileri giderek yoksullaştırmaktadır. TÜİK verilerine göre Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla içinde emeğin payı 2016’da yüzde 36,3 iken 2022’de 10 puan gerileyerek yüzde 26,3 olmuştur. Orta Vadeli Program’daki 2023 yılı enflasyonu öngörüsü yüzde 65’tir. Buna göre ikinci altı ayda öngörülen enflasyon oranı yüzde 38’dir. Oysa asgari ücret yılın ikinci yarısı için yüzde 34 arttırılmış, Emekli aylıkları ise Temmuz 2023’te iyileştirme ile birlikte yüzde 25’lik bir artış uygulanmış, milyonlarca emekliye ise sıfır zam verilmişti. İktidarın Orta Vadeli Programındaki enflasyon öngörüsüne göre bile ki gerçek enflasyon bunun çok üstünde olmasına rağmen işçilerin ve emekçilerin gelirinde ciddi kayıplar meydana gelmiştir.

Birleşik Metal İş Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM)’ın hazırladığı Açlık ve Yoksulluk Sınırı Eylül 2023 Dönem Raporu’nda sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 12 bin 612 lira olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda için yapması gereken zorunlu harcama tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 43 bin 623 liraya ulaşmaktadır. Günlük harcamalarda Eylül 2023’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 138,16 liralık harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 81.94 liradır. Sebze ve meyve için yapılması gereken günlük harcama tutarı ise 89,38 liraya ulaştı. Ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 33.38 liradır. Katı yağ ve sıvı yağ ise 23,99 liralık masraf yapılması gereken ürün grubudur. Yumurta için 8.97, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 11.53 lira harcama yapılması gerekmektedir. Yine Türk-İş’in, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek için her ay yaptığı “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması”nın Ekim 2023 sonuçlarına göre ise Ekim ayında 4 kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden “açlık sınırı” 13 bin 648 lira oldu. Gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarına denk gelen “yoksulluk sınırı” ise 44 bin 573 lira olarak hesaplandı.

Vekili olduğum Diyarbakır ilinde de ekonomik krizin ve yoksulluğun giderek derinleştiği açıkça gözlenmektedir. Akşamları pazarda son kalan ezik sebze ve meyve toplayan kadınlar, gündüzleri erken saatte ucuz et alabilmek için Et Balık Kurumu’nun önünde oluşan kuyruklar, uygun kiralık ev bulamadıkları için tır kasasında, sokakta yaşayan aileler hemen her gün basına ve kamuoyuna yansımaktadır. Ev kiralarının 10 -13 bin aralığına yükseldiği, işsizliğin her geçen gün arttığı, çiftçilerin ürünlerini satamadığı, gençlerin gelecek kaygıları nedeniyle intihar ettiği, yurttaşların elektrik ve su faturalarını dahi ödeyemediği Diyarbakır’da yaşanan ağır yoksulluğun araştırılması, yurttaşların yaşam koşullarını asgari düzeyde düzeltecek somut adımların atılması ve gereken çalışmaların yapılması amacıyla Meclis Araştırması açılması gerekmektedir.” ifadelerine yer verildi.