DİSKİ’den Dev Projeler: “Diyarbakır’ın Geleceğine Yatırım Yapıyoruz”

Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ), Nisan 2024 ile Nisan 2025 tarihleri arasında, kentin içme suyu, kanalizasyon, arıtma ve enerji altyapılarını güçlendirmeye yönelik önemli projelere imza attı. DİSKİ’nin çalışmaları sadece bugünün değil, geleceğin Diyarbakır’ını da planlayan ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerini önceleyen adımlarıyla dikkat çekiyor. Hayata geçirilen projeler; kentte sağlıklı yaşam, çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal adalet ilkeleri çerçevesinde geliştirildi.

DİSKİ Genel Müdürü Mehmet Şerifoğlu, kurumun son bir yıllık dönemine ait çalışmalarını kamuoyuyla paylaştı. Yapılan yatırımlar arasında altyapıdan arıtmaya, kuraklıkla mücadeleden sosyal sorumluluk projelerine kadar birçok başlık yer aldı. Şerifoğlu’nun açıklamalarında öne çıkan konu başlıkları şu şekilde:

Bütçe Durumu

2024 yılı bütçemiz 2 milyar 949 milyon TL olarak belirlendi ve gider bütçesi buna göre tamamlandı. Gerçekleşen bütçe oranında %94’lük bir tutturma sağlandı. 2025 bütçesini ise biz hazırladık ve toplamda 5 milyar 100 milyon TL olarak tasarlandı. Şu anda gelir bütçemiz 5 milyar 150 milyon TL, gider bütçemiz ise 5 milyar 540 milyon TL seviyesindedir. Gelir-gider karşılama oranı %92 oranında gerçekleşmiş durumda.

Ana İsale Hattı ve İçmesuyu Arıtma Tesisi

Diyarbakır’ın yalnızca bir tane ana isale hattı bulunuyor ve bu hat şehrin %92’sinin suyunu karşılıyor. 2015 yılında başlatılan ihale süreci bugüne kadar uzatılmıştı, ancak şu anda süreç AFAD’la birlikte yürütülmekte ve daha kontrollü ilerlemektedir. Bu isale hattını 2026 yılının başına kadar tamamlamayı planlıyoruz. Aynı zamanda Diyarbakır’a ikinci bir ana isale hattı daha kazandıracağız. Mevcut hat saniyede 3 metreküp su taşıyor ve bu kapasiteye eş değer yeni bir hattı bu yıl içerisinde ya da yılsonuna kadar tamamlamayı hedefliyoruz. Bu yeni hattın taşıdığı suyu arıtacak olan içme suyu arıtma tesisi de uluslararası fonlarla finanse ediliyor. Bu yatırım bizim dönemimizde yapıldı ve isale hattı tamamlandıktan sonra, içme suyu arıtma tesisinin ihale süreci büyük ihtimalle iki hafta içinde başlayacak.

Altyapı Yenileme ve Onarım Çalışmaları

Diyarbakır’ın altyapı sistemlerinin büyük bir kısmını şu anda yeniden düzenliyoruz. Bu çalışmaları ikiye ayırdık. Birincisi, yapılmamış altyapıların inşası. Bu kapsamda yaklaşık 1 milyar TL’lik bir ihale gerçekleştirildi. Şehirde birçok noktada bu çalışmalar devam ediyor. İkincisi ise mevcut ancak yaşlanmış altyapıların onarımı, rehabilitasyonu ve ömrünün uzatılması. Bu kapsamda da yaklaşık 1 milyar TL’lik bir ihale yapıldı. Eski altyapılar temizlenerek tekrar kullanıma kazandırılıyor. Bu yöntemle, yeniden yapım maliyetinin çok altında bir bütçeyle 20-25 yıl kullanım ömrü sağlanmış oluyor.

Dicle Nehri ve Atıksu Arıtma Tesisleri

Göreve gelir gelmez başlattığımız önemli projelerden biri, Dicle Nehri’ni korumak amacıyla mevcut atıksu arıtma tesisinin giriş yapısının yenilenmesiydi. Bu kapsamda 100 milyon TL’lik bir yatırım yaptık. Şu anda bu proje %70 oranında tamamlandı. Yaz ortasına kadar bu yatırım tamamlanarak faaliyete geçecek. Diyarbakır’ın artan nüfusu göz önünde bulundurularak yeni bir atıksu arıtma tesisi de planlandı. Oğlaklı bölgesinde tahsisi alınan 450 dönümlük arazide, İller Bankası iş birliğiyle bu tesisi inşa edeceğiz. Bu bölgeye kurulacak şehir hastanesi ve yeni yerleşim alanlarının tüm atıkları bu tesise taşınacak. Böylece mevcut arıtma tesisinin yükü azalacak.

Kuraklık ve İçme Suyu Sorunu

Geçtiğimiz yıl, 31 Mart’tan sonra Diyarbakır kuraklık nedeniyle içme suyu sıkıntısı yaşadı. Bu yıl aynı sorunun yaşanmaması için hazırlıklarımız sürüyor. Sulama kanallarından biri aracılığıyla modüler arıtma tesisleri kullanılarak içme suyu sağlanacak. Bu çalışmanın Haziran ayı sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor. Bu şekilde Diyarbakır’ın yaklaşık 8 yıllık içme suyu sorununu da çözmüş olacağız.

Gözeli Su Havzası ve Hamravat Kaynağı

Şehrin farklı noktalarında bulunan su havzaları da yenileniyor. Şu anda Gözeli Su Havzası’nın rehabilitasyonu üzerinde çalışıyoruz. Burası Karacadağ’dan akan Hamravat kaynağının bulunduğu önemli bir bölge. Eskiden açıkta akan bir su kaynağıyken, bugün su seviyesi düşmüş ve yer altına çekilmiş durumda. Bu kaynağın korunması ve tekrar aktif hale getirilerek verimli kullanılması için çalışmalar yürütülüyor.

Hamidiye Suları ve Hevsel Bahçeleri

Tarihi Hamidiye sularının tekrar aktif hale getirilmesi için de çalışmalar sürüyor. Bu projeyi ekonomik değerinden ziyade kültürel ve tarihi öneminden dolayı önemsiyoruz. Yaz ortasına kadar bu çalışmaların tamamlanması hedefleniyor. Hamidiye sularını, isale hatlarının tamamlanmasının ardından Hevsel Bahçeleri için temiz su kaynağı olarak kullanmayı planlıyoruz. Çünkü son yıllarda Hevsel Bahçelerinde kullanılan suların çoğu şehir atık sularından besleniyor ve bu durum ciddi bir sağlık riski oluşturuyor.

Yeni Dönem Projeleri

Dönemimizde gerçekleştirmeyi planladığımız önemli projelerden biri de toplamda yaklaşık 84 milyon Euro’ya ulaşması beklenen büyük bir yatırım. Bu yatırım kapsamında Diyarbakır’ın ikinci etap içme suyu arıtma tesisi, Silvan ve Ergani ilçelerinin atıksu arıtma tesisleri ile tüm altyapı sistemlerinin yenilenmesi bulunuyor. Bu projeyle birlikte iki büyük ilçemizin altyapı sorunları tamamen çözülmüş olacak.

Master Plan ve Yer Altı Suyu Envanteri

Şehir için hazırladığımız iki önemli çalışmamız var. Bunlardan biri şehrin geleceğine yönelik bir master plan hazırlanması, diğeri ise yer altı su haritalarının çıkarılmasıdır. Bu iki konu da Diyarbakır’ın uzun vadeli su ve altyapı yönetimi için büyük önem taşımaktadır. Şu anki su tüketim düzeyimizle mevcut kaynaklarımız örtüşmüyor. Bu yüzden bu çalışmaları şimdiden başlatmamız gerekiyordu.

Sosyal Su Politikası

Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı ve Abone İşleri Daire Başkanlığı ile birlikte, sosyoekonomik açıdan ihtiyaç sahibi ailelerin tespitini yaparak bu hanelere ücretsiz su sağlama yönünde çalışmalar yürütüyoruz. Bunun yasal altyapısını oluşturmak için yoğun bir çaba harcıyoruz. Yaklaşık dört aydır Abone İşleri Daire Başkanlığı, kapı kapı gezerek bilgi topluyor, ihtiyaç sahiplerini tanımaya çalışıyor ve bu süreçte Büyükşehir Belediyesi’nden destek alıyoruz.

Yatırımlarla ilgili çok fazla çalışma yapıldı. Hatta iddia ediyoruz ki, belki son bir yılda yapılan çalışmalar, önceki sekiz yılda yapılanlardan daha fazladır.

Genel Değerlendirme

Göreve geldiğimiz günden bu yana, her iki eş başkanımızın da gösterdiği ilgi ve destekle bu çalışmaları yürütüyoruz. Yapılanlar özetle şunlardır: Diyarbakır’da mevcutta bir atıksu arıtma tesisi bulunuyor, bu dönemde bir tane daha yapılacak. Mevcut içme suyu arıtma tesisine ek olarak bir tesis daha inşa edilecek ve modüler arıtma tesisiyle birlikte toplamda iki yeni tesis hayata geçirilmiş olacak. Mevcut tek ana isale hattına ek olarak bir hat daha bu dönemde yapılacak. Daha önce hiç yapılmamış altyapıların yenilenmesi ve mevcut altyapıların rehabilitasyonuyla maliyeti düşük ama uzun ömürlü çözümler sağlanacak. Modüler arıtma tesisleri ve yeni ana isale hattının tamamlanmasıyla birlikte ilçelerin içme suyu ihtiyacı da Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği 99 parametreye uygun hale getirilecek.

DİSKİ’den Dev Yatırımlar
DİSKİ tarafından yapımı süren, ihale aşamasında olan, finansmanı sağlanan ve hazırlık süreci devam eden projelerin toplam yatırım maliyeti yaklaşık 9 milyar Türk Lirasıdır. Bu kapsamlı bütçe; altyapı projeleri, arıtma tesisleri, içme suyu ve kanalizasyon şebekeleri, güneş enerjisi santralleri ve kent planlama projelerini içermektedir.

Yapımı Devam Eden Projeler
Bu projelerin toplam yatırım maliyeti yaklaşık 4.3 milyar Türk Lirasıdır. Diyarbakır Merkez ilçesinde ikinci etap içme suyu isale hattı ve terfi merkezi inşaatı devam etmektedir. Akıllı Su Yönetimi Projesi kapsamında içme suyu altyapı çalışmaları sürmektedir. Oğlaklı Mahallesi’nde içme suyu projesi Toplu Konut İdaresi iş birliğiyle yürütülmektedir. Motopompların bakım ve onarımı için hizmet alımı gerçekleştirilmektedir. Atıksu Arıtma Tesisi’nin giriş yapısı inşa edilmektedir. Kent genelinde içme suyu, kanalizasyon ve yağmursuyu şebekesi yapım işleri devam etmektedir. Merkez ve kırsal mahallelerde kanalizasyon ve yağmursuyu hatlarının döşenmesi ve mevcut hatların yenilenmesi yapılmaktadır.

DİSKİ’ye ait SCADA (Gözetim Kontrol ve Veri Toplama Sistemi) binasının inşaatı sürmektedir. Şilbe mevkiinde içme suyu paket arıtma tesisi ve iletim hattı inşa edilmektedir. Kırsal bölgelerde sondaj çalışmaları yürütülmektedir. Sur ilçesi Yeşildere Mahallesi’nde içme suyu projesi inşa edilmektedir.

İhale Süreci Devam Eden Projeler
Hamidiye Deresi bölgesindeki mevcut sondaj kuyularının rehabilitasyonu için ihale süreci devam etmektedir. Gözeli İçmesuyu Havzası’nın rehabilitasyonu için de ihale hazırlıkları sürdürülmektedir.

İller Bankası Deprem Hibe Projeleri
Bu projelerin toplam yatırım maliyeti yaklaşık 2.4 milyar Türk Lirasıdır. Finansman İller Bankası ve çeşitli fon kuruluşları tarafından hibe şeklinde sağlanmaktadır. Diyarbakır Merkez İçmesuyu Arıtma Tesisi’nin inşası planlanmaktadır. Ergani ilçesinde bir atıksu arıtma tesisi kurulacaktır. Ergani ilçesinde toplam 224 kilometre uzunluğunda kanalizasyon ve 36 kilometre yağmursuyu hattı yapılacaktır. Ayrıca aynı ilçede 235 kilometrelik içme suyu hattı, elektrik ve mekanik sistemler ile birlikte depo inşa edilecektir. Silvan ilçesinde ise 177 kilometrelik kanalizasyon ve 17 kilometrelik yağmursuyu hattı yapılacaktır. Silvan’a ayrıca bir atıksu arıtma tesisi kazandırılacaktır.

İller Bankası Atıksu Arıtma Tesisi Projeleri
Bu projelerin toplam yatırım maliyeti yaklaşık 650 milyon Türk Lirasıdır. Projelerin ihale aşaması için hazırlıklar yapılmaktadır. Çermik, Lice, Çınar, Hazro ve Kocaköy ilçelerinde birer atıksu arıtma tesisi yapılması planlanmaktadır.

Güneş Enerjisi Santrali Projeleri
Gözeli bölgesinde 10 megawatt gücünde bir Güneş Enerjisi Santrali kurulacaktır. Projenin yatırım maliyeti yaklaşık 250 milyon Türk Lirasıdır ve finansman temini süreci devam etmektedir. Eğil ilçesinde 30 megawatt gücünde bir Güneş Enerjisi Santrali kurulacaktır. Bu projenin yatırım maliyeti yaklaşık 1.3 milyar Türk Lirasıdır ve finansman arayışı sürmektedir.

Hazırlık Aşamasındaki Projeler
Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürlüğü, kentin altyapı ve su yönetimi sorunlarına uzun vadeli çözümler üretmek amacıyla Diyarbakır Merkez Masterplan Projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor.

Bu proje, kentin içme suyu, atık su, yağmur suyu ve genel altyapı sistemlerini kapsayan bütüncül bir planlama sürecidir. Masterplan; vizyon ve hedefler, stratejik yaklaşımlar, zaman çizelgesi, kaynak kullanımı, risk yönetimi ve paydaş iş birliği gibi temel başlıklardan oluşuyor.

Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürlüğü, kentin su kaynaklarını daha etkili ve sürdürülebilir şekilde yönetmek amacıyla Yeraltı Suyu Envanteri Hazırlama Projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor.

Bu kapsamlı ve bilimsel çalışma, Diyarbakır’daki yeraltı suyu kaynaklarının miktarını, kalitesini, coğrafi dağılımını ve yenilenme kapasitesini ortaya koymayı amaçlıyor. Proje, sadece su yönetimi açısından değil; tarımsal planlama, çevresel koruma, kriz ve kuraklık yönetimi gibi pek çok alanda stratejik veriler sağlayacak.

Tüm bu projelerle DİSKİ, Diyarbakır’ın geleceğini planlı, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir altyapı sistemiyle güvence altına almayı amaçlamaktadır.

Kaynak: Guneydoguguncel.ComRead More

About
Latest Posts

Diyar21Haber

Diyar21 Haber Ajansı at Diyar21 News

Son Dakika Haber ,Enson Haber, Son Dakika Deprem Haberleri,Diyarbakir Yerel Haber ve Gazete Mansetleri. Diyarbakır Local News , Türkiye, Deprem Haberleri..