Bazıları Kalp Atışını Yavaşlatıyor! Hayvanların Kış Mevsimini Atlatmak İçin Uyguladığı Stratejiler

About
Latest Posts

Diyar21 Haber Ajansı at Diyar21 News

Son Dakika Haber ,Enson Haber, Son Dakika Deprem Haberleri,Diyarbakir Yerel Haber ve Gazete Mansetleri. Diyarbakır Local News , Türkiye, Deprem Haberleri..

1. Örümcekler

Örümceklerin soğuğa karşı uyguladığı yöntemler, bu canlıların zekasını gözler önüne seriyor. Kuzey Amerika’da yaşayan kurt örümcekleri gibi birçok tür, kışı yaprak yığınlarının altında, toprak içinde veya kütüklerin arasında geçirir. Cincinnati Üniversitesi’nde çalışan davranışsal ekolojist George Uetz, bu durumun nasıl mümkün olduğunu şöyle açıklıyor:

“Donmuş kar tabakasının ya da buzun sadece birkaç santimetre altındaki sıcaklık, genelde şaşırtıcı derecede farklıdır. Birçok örümcek ve böcek, donma noktasının birkaç derece üzerinde bulunan bu ‘subnivean’ ortamda aktif kalır.”

Ektoterm canlılar olan örümcekler, vücut sıcaklıklarını kendi başlarına üretemez. Bu nedenle hava soğuduğunda metabolizmaları yavaşlar. Ancak bu onları tamamen durdurmaz! Özellikle sıcak kış günlerinde, örümceklerin ve böceklerin aniden hareketlendiğine şahit olabilirsiniz.

Bazı ağ ören örümcekler, kış boyunca nesillerini korumak için yumurta keselerini özel bir yalıtım tekniğiyle güçlendirir. Örneğin, siyah ve sarı bahçe örümcekleri, sonbaharda yumurtalarını bırakır. Yumurtalar, soğuk kış boyunca korunur ve bahar geldiğinde minik örümcekler topluca yumurta kesesinden çıkar.

Ayrıca bazı örümcekler adeta gizli bir “antifriz” sistemi geliştirir. Uetz, örümceklerin vücutlarında buz kristallerinin oluşmasını önleyen özel kimyasallar ürettiklerini belirtiyor. Bu, onları donmaktan koruyan etkili bir yöntemdir.

2. Kaplumbağalar

Hayvanların kışı atlatma stratejileri arasında sıra ilginç bir maddeye geldi. Kaplumbağaların kış mevsimindeki hayatta kalma yöntemleri de bir o kadar büyüleyici. Normalde yavaş hareket eden bu canlılar, kışın gelmesiyle birlikte aktivitelerini neredeyse tamamen durdurur. Doğu kutu kaplumbağaları gibi bazı türler, toprağın altına gömülür ve kabuklarının içinde, yağ rezervlerini kullanarak hareketsiz bir uyku haline geçer. Bu duruma brumasyon denir.

Ancak boyalı kaplumbağalar, kışı çok daha ilginç bir şekilde geçirir: Su kütlelerinin dibinde, su altında! Yüzeyin buzla kaplanması onları etkilemez, çünkü vücut sıcaklıkları çevredeki suyun sıcaklığına uyum sağlar. Kaplumbağalar normalde hava soluyan canlılar olsa da, kışın oksijen ihtiyaçlarını tamamen farklı bir şekilde karşılarlar. Ontario’daki Laurentian Üniversitesi’nden biyolog Jackie Litzgus, bu durumun sırrını şöyle açıklıyor:

“Ektotermler, soğukta daha az oksijene ihtiyaç duyar. Bu nedenle suyun içinde alabildikleri oksijen genelde hayatta kalmaları için yeterlidir.” Kaplumbağalar gaz alışverişini derilerindeki özel damarlar, ağız içi dokuları ve hatta kloak adı verilen çok işlevli bir organ aracılığıyla gerçekleştirir. Oksijenin iyice azaldığı durumlarda ise kaplumbağalar metabolizmalarını minimum seviyeye indirir. Bu süreçte laktik asit birikimi olsa da, kaplumbağalar kabuklarından kalsiyum alarak bu birikimi nötralize edebilir.

3. Bal arıları

Hava sıcaklıkları düştüğünde, Avrupa bal arıları kovanlarına çekiliyor. Ancak bu durum onları hareketsiz kılmıyor; aksine, tüm kış boyunca aktif bir şekilde çalışıyorlar. Cornell Üniversitesi’nden biyolog Thomas Seeley, “Bal arıları, kendilerini sıcak tutarak kışı geçiren tek böcek türüdür” diyor.

Kovan içinde, işçi arılar kraliçeyi merkeze alarak kümelenir ve sıcaklığı sabit tutmak için bir tür “ısıtma sistemi” oluşturur. Kanat kaslarını izometrik bir şekilde kasıp gevşeterek enerji üretirler. Bu süreç tamamen ısı üretimine odaklanır; enerji başka bir şeye harcanmaz. Kraliçe kovanın en sıcak noktasında bulunurken, dış katmandaki arılar bile donmadan hayatta kalır. Hava daha da soğuduğunda, arılar kümeyi sıkıştırarak daha etkili bir yalıtım sağlar. En dıştaki arılar vücut sıcaklıklarını yaklaşık 10°C’nin üzerinde tutmaya çalışır. Bu onların hayatta kalmasını sağlar.

Tabii ki, bu süreç yaz aylarında yapılan yoğun bir hazırlıkla mümkün olur. Arılar, yaz boyunca yaklaşık 40 kg bal üretir ve bunu kış için depolar. Ayrıca, sıcak bir mikro ortam oluşturmak için içi boş bir ağaç kovuğunun üst kısmını seçerek akıllı bir yuva inşa ederler.

4. Sincaplar

Sincaplar, kış mevsiminde ortalıkta pek görünmezler. Ancak bu onların tamamen hareketsiz olduğu anlamına gelmez. Bu küçük memeliler, özenle hazırladıkları tünel ve odalardan oluşan bir yuva sisteminde zaman geçirir.

Doğu sincapları, kışın uyuşuk bir moda girer. Kalp atış hızları dakikada birkaç atıma kadar düşer, vücut sıcaklıkları ise oldukça iner. Ancak bu durum tam bir kış uykusu değildir; sincaplar birkaç günde bir uyanarak yemek yer ve belirli tuvalet alanlarını kullanır.

5. Kuşlar

Hayvanların kışı atlatma stratejileri listemizin sonuna geldik. ABD ve Kanada’da yaşayan kuşların %70’inden fazlası kış aylarını daha sıcak bölgelerde geçirir. Audubon’un Kuş Göçü Gezgini, 450’den fazla kuş türünün daha sıcak yerlere yaptığı yıllık uçuşları haritalıyor ve bazıları akıl almaz. Yakut boğazlı sinek kuşu gibi küçük kuşlar, hafifliklerine rağmen muazzam bir güç sergiler. Bu kuşlar, sadece birkaç gram ağırlığında olmalarına rağmen, Meksika Körfezi’ni (yaklaşık 800 km) bir günde geçer.

Kaynak: 1

Kaynak: listelist.com