“Kentsel Dönüşüme 5 Milyar TL Aktaracağız”

Kahramanmaraş’ta yaşanan 6 Şubat depremi, bir kez daha beklenen İstanbul depremine dikkatleri çekti. 6,4 milyon konutun yer aldığı İstanbul’da yapı stokunun yüzde 70’i depreme dayanıksız. Riskli binalarda oturan vatandaşlar ise tedirgin.

24 Kasım – 7 Aralık 2024 tarihli sayıdan

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraklerinden Kiptaş, dar gelirli vatandaşların evlerini yenilemeleri için 5 milyar TL’lik hibe programı başlattı. İBB Şehircilik Grubu Başkanı ve Kiptaş Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kurt, yeni döneme ilişkin olarak Ekonomist’in sorularını yanıtladı.

“Şehircilikte yeni bir modele geçtik”
“Biz şehircilikte yeni bir anlayış için yeni bir modele geçtik. İBB’ye bağlı şirketlerden Kiptaş, İspark, Boğaziçi Yönetim AŞ, İstanbul İmar AŞ, İstanbul Ağaç ve Peyzaj AŞ şirketlerini Şehircilik Grubu çatısı altında topladık. Şehre dokunan bu şirketlerin daha verimli ve koordineli çalışmalarını sağlamak için bir araya getirdik. İBB Şehircilik Grubu ile yeni bir şehircilik politikası ortaya koyacağız. Ekrem İmamoğlu’nun kurduğu bu yeni oluşum ile şirketlerimizin kente değer katan hizmetlerinin artmasını ve hızlanmasını sağlayacağız. Her şirketin kendi alanında rol model olacak.”

İstanbul’da şu anda kaç yapı depreme dayanıksız durumda?
Deprem görmüş olan ve 2000 öncesi yapılan yapılar potansiyel risk altında. Yapı teknikleri açısından 2000 öncesi yapı stokunun potansiyelinin riskli olduğunu düşünüyoruz. İstanbul’da bugün 6,4 milyon konut var. Bunun yüzde 70’i yani 4,5 milyon konut riskli durumda. İBB’nin Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi’nde yer alan simülasyona göre 200 bin yapının yani 1,4 milyon konutun her an kendi kendine yıkılabileceği ifade ediliyor. Bunların ise bir kısmının belediyeye başvurusu var.

İBB’nin bu yapıların dönüşümü için planı nedir? Siz burada nasıl bir rol üstleneceksiniz?
İBB Şehircilik Grubu olarak yeni bir şehircilik politikası ortaya koyacağız. Sosyal konut projelerimizi, asgari ücretin altında taksitlerle vatandaşlarımıza sunduk. Bunu başarabilen tek kurumuz. Riskli yapıların maliyetine dönüşmesini sağlıyoruz. Kâr değil, afet odaklı bir anlayış ile bunları yaptık. Riskli yapıda yaşayan vatandaşlar maliyetine dönüşüm için istanbulyenileniyor.com’a başvurmalılar. Bu noktada istanbulyenileniyor.com projemize, başvurup uzlaştığımız 29 bin bağımsız bölüm var. Bu binaların maliyetine dönüşümü için kaynak üretmeye çalışıyoruz. Bu projeden haberi olmayan, henüz erişemediğimiz vatandaşlarımız da var. İlçe belediyeleri ile bu noktada daha yakın çalışmamız gerekiyor.

Dönüşüm için şu an kaç ilçeyle çalışıyorsunuz?
Küçükçekmece, Kartal, Şişli, Üsküdar, Çatalca Belediyeleri diyeleri olmak üzere beş ilçeyle protokol imzaladık. Bu çerçevede başvuru yapılıp, uzlaşıyla dönüştüreceğimiz iki tane ilçemizde yıkım başlayacak.

Peki kaynak nasıl sağlanacak?
250 bin yapı yıkılabilir durumda. Hedefimiz dört yılda 50 bin yapıyı yıkmak, yeniden yapmak. Şu anda İstanbul’da 26 noktada aktif 7 bin 500’den fazla şantiye var. Dönüşüm için İstanbul’un kaynak yaratma sorunu yok. Kamunun bütün bir şehri dönüştürecek kapasitesi var. Yapılan çalışmalara göre İstanbul’da 400-500 bin arası boş konut var. 2017-2018’de yapılan çalışmaya göre 1,8 milyon deniyordu. İSKİ ve İGDAŞ verilerine göre 750 bin konutta hiç tüketim yok. Gerekli düzenlemeler yapılırsa bu konutlar kamu tarafından kiralanıp evi dönüşüme girecek kent sakinleri uygun kira bedelleri ile buralara yerleştirilebilir. Böylece vatandaşın “Evim yıkılacak ben ne yapacağım?” derdi kalmaz. Bu miktardaki boş konut ise kira pazarına arz olunca da fiyatlar dengelenir. Bir diğer konu da kamu bankları. Bu dönüşüm sürecine ilişkin onları desteği de alınabilir. Biz Kiptaş’ın elde ettiği kârlılığı da dönüşüme aktarmak konusunda çalışıyoruz.

Ne kadarlık bir kaynakla hareket ediyorsunuz, önünüzde nasıl bir dönüşüm planı var? İstanbul sakinlerine dönüşüm için ne kadarlık bir kaynak aktarılması gündemde?
Bu politik veya siyasi bir karardan ziyade insanların gelir seviyesine göre yapılan bir stratejik karardır. Kârlılık açıklayan bir kurum olarak vatandaşı sübvanse edeceğiz. Vatandaşın dönüşüm projeleri konusunda talebine göre; biz de gelecek süreçte Kiptaş’ı vatandaşın uygun imkanlarla borçlandırılması gibi konular nedeniyle zarara uğratabiliriz. Şu an öngördüğümüz talep gelirse bunu sübvanse edebileceğiz. Bize başvuran 495 bin bağımsız yapı olmak üzere 29 bin binada salt çoğunluk alındı. Bu yapıların yüzde 20’sini 5 milyar TL’lik bir kaynakla sübvanse edeceğiz.

Bu kaynak dönüşüm isteyen vatandaşlara nasıl dağıtılacak?
Riskli binaların dönüştürülmesi için İBB’ye başvuran ve salt çoğunluğu elde etmiş yapılarda gelir seviyesi düşük olan vatandaşlarımızı bu destek paketinden yararlandıracağız. Dönüşümde maliyetin yüzde 60’ı kadar vatandaşlarımızı direkt sübvanse edeceğiz. Ancak bunun da takipçisi olacağız. Bu mali destekten faydalananların satış yapmasını istemiyoruz. En az beş yıl oturması gerekiyor. Ticari bir gelir kaygısı olanlar olursa, sağlanan imkanla evi olanlardan bu imkanlar alınacak.

Başka kriter nedir?
Bir hane halkı geliri üç asgari ücret altında ise inşaat maliyetleri üzerinden mali destekte bulunacağız. İki asgari ücret altıysa yüzde 40-60 arası sübvansiyon olacak. Dar gelirli ve emekli ise yüzde 5 daha destek sunulacak. Sahada gelir düzeyi düşük olan yerleşim noktalarında maalesef uzlaşıda sorun yaşıyoruz. Buna da çözüm olarak böyle bir hibe programı geliştirdik. Merkezi yönetim de umarım bu projeyi örnek alır.

“2024’ü 25 milyar TL ciro ile kapatacağız”
“2023’te inşaat sektöründe ilk 10 şirketten biri olduk. Kiptaş olarak 25 milyar TL gibi bir ciro ile bu yılı kapatacağız. Kâr eden bir kurumuz fakat kârlılık hiçbir zaman birinci önceliğimiz değil. Şirketler olarak ana faaliyet konularında zarar etmeden, kamu yararına sübvanse edilecek işler yaparız. Asıl maksadımız daha iyi hizmet sunmaktır. Kiptaş en büyük kârlılığı 2026-27’de yapacaktır. Çünkü Karanfilköy gibi büyük projelerin tamamlanması o zamanlara denk gelecek. Biz bunu riskli yapı sahipleri için kullanacağız. İBB’nin iştiraki olduğumuz için buradan elde ettiğimiz kâr payını İBB’ye yönlendirmeliyiz. Fakat İBB’den alınan yeni bir kararla; bu kâr payını vatandaşa aktaracağız.”

Kaynak: ekonomist.com.trRead More

About
Latest Posts

Diyar21Haber

Diyar21 Haber Ajansı at Diyar21 News

Son Dakika Haber ,Enson Haber, Son Dakika Deprem Haberleri,Diyarbakir Yerel Haber ve Gazete Mansetleri. Diyarbakır Local News , Türkiye, Deprem Haberleri..